NADZIEJA UMIERA OSTATNIA
Wielki powrót Akiego Kaurismäkiego - twórcy kina wybitnie niemodnego i niedzisiejszego, który jednak w swoim najnowszym filmie podnosi bardzo aktualne kwestie. "Po Tamtej Stronie" to dzieło, które wydaje się być współczesnej Europie tak po ludzku po prostu potrzebne.
Waldemar Wikström niewiele mówi i wygląda raczej na niezłego sztywniaka, ale jak już przechodzi do czynów robi to konkretnie. Najpierw bez zbędnych wyjaśnień porzuca wiecznie podchmieloną żonę, pozbywa się koszulowego biznesu i zdobyte w ten sposób pieniądze wielokrotnie pomnaża na nielegalnym pokerze. Teraz stać go na zakup knajpy, bo zawsze lubił gastronomię (tak teoretycznie). Wraz z nią otrzymuje też trójkę niespecjalnie rozgarniętych pracowników niedzisiejszej spelunki.
Mniej więcej równolegle do zmian, jakie w swoje życie wprowadza Wikström, z hałd węgla na fińskiej ziemi wyłania się Khaled. Pochodzący z Aleppo uchodźca przez wiele tygodni tułał się wraz z siostrą po Europie. W Finlandii postanawia prosić o azyl, dzięki któremu bardziej legalnie mógłby szukać zaginionej gdzieś po drodze w trakcie wędrówki krewnej. Choć skandynawski kraj na poziomie czysto instytucjonalnym przyjmuje go chłodno, są jeszcze zwykli ludzie. Zarówno ci nastawieni nieprzyjaźnie, nacjonaliści biorący Khaleda za "żydka", jak i tacy bardziej chętni do pomocy. Takim człowiekiem okaże się np. małomówny, drętwy Wikström.
Aki Kaurismäki wydaje się być twórcą totalnie oderwanym od realiów współczesnego kina, sięgającym po niemodną scenografię i slapstickowy humor. Tradycyjnie swój nowy film reżyser nakręcił na taśmie 35 mm, dlatego też ziarnisty obraz daje wrażenie, iż oto wykopano jakieś zaginione dzieło z dość odległej przeszłości. Także ta Finlandia w wydaniu Kaurismäkiego wydaje się jakaś taka z innej epoki (np. z czasów Komuny w Polsce). Nawet ludzie są jacyś dziwni - niezdarni, sentymentalni, ospali. W sumie to takie stałe retro uniwersum, w jakim porusza się fiński reżyser od lat. Regularnie w jego filmach powracają różnej maści ekscentrycy, uroczy nieudacznicy, drobne cwaniaczki, zagubieni wędrowcy, osiłkowate schwarzcharaktery, dobrzy, acz z pozoru niedostępni sąsiedzi. Jest jednak rzecz, odróżniający "Po Tamtej Stronie" od pozostałych produkcji Fina. To film, który w naszych czasach wydaje się być straszliwie potrzebny. Inne kino społeczne, budzące sumienia i przywracające nadzieję w człowieka. Takie, co nie tylko zgani, napiętnuje naganne postawy, ostentacyjnie wytknie błędy i zaniechania (np. Europie za politykę wobec uchodźców), porzucając z moralnym kacem. To dzieło, które też przytuli, pocieszy i zademonstruje, że dobro jeszcze może zwyciężyć, jeśli odnajdziemy je w pierwszej kolejności sami w sobie.