Hamsun (1996)
Film biograficzny, poświęcony postaci wielkiego pisarza norweskiego, noblisty zhańbionego kolaboracją z nazistami. Impulsem do zrealizowania tego filmu była monumentalna książka dokumentacyjna duńskiego pisarza i eseisty, Thorkilda Hansena Proces przeciwko Hamsunowi (Processen mod Hamsun), która ukazała się w 1978 r. i wywołała burzliwą debatę w krajach skandynawskich. Scenariusz do filmu ponownie napisał Per Olov Enquist, który jako dramaturg wsławił się sztukami opartymi na biografiach wybitnych postaci kultury nordyckiej. Hamsun był kosztowną koprodukcją trzech krajów skandynawskich.
Troell postanowił wyświetlić "zagadkę Hamsuna", odpowiedzieć na pytanie, które od lat dręczyło Skandynawów: jak doszło do tego, że obdarzony wielkim autorytetem moralnym, wybitny pisarz, który uosabiał ducha narodowego Norwegów, tak dramatycznie pogubił się w swoich światopoglądowych i politycznych wyborach?
Akcja filmu toczy się w latach 1935-1952 i obejmuje ostatni okres życia pisarza, kiedy to z jednej strony jego twórczość zamarła z powodu długotrwałego kryzysu inspiracji, z drugiej zaś kiedy to Hamsun czynnie zaangażował się w działalność polityczną, popierając marionetkowy reżim Vidkuna Quislinga. Wielkim walorem filmu jest wspaniała kreacja Maksa von Sydowa w roli tytułowej. (ENH)
Obsada:
- Max von Sydow Knut Hamsun
- Ghita Nørby Marie Hamsun
- Anette Hoff Ellinor Hamsun
- Gard B. Eidsvold Arild Hamsun
- Eindride Eidsvold Tore Hamsun
- Åsa Söderling Cecilia Hamsun
- Sverre Anker Ousdal Vidkun Quisling
- Erik Hivju Dr. Gabriel Langfeldt
- Edgar Selge Terboven
- Ernst Jacobi Adolf Hitler
- Svein Erik Brodal Holmboe
- Per Jansen Harald Grieg
- Jesper Christensen Otto Dietrich
- Johannes Joner Finn Christensen
- Finn Schau Doctor
- Eva von Hanno Nurse
- Jørgen Langhelle Judge Eide
- Rut Tellefsen Mrs. Stray
- Håkon Rosseland Prosecutor Odd Vinje
- Jon Erling Wevling Espen Brodersen
- Bjørnar Teigen Young soldier
- Liv Steen Mrs. Quisling
- Silje Carine Kikut Moen Kitchen girl
- Frode Rasmussen Meeting leader
- Bjørg Vatle
- Erik Kronstad German minister
- Per Christensen Publisher's editor
- Harald Brenna Steersman
- Berto Marklund Gestapo man
- Peter Schreck German meeting leader 1
- Barbara Johanson Female meeting attender
- Edvind Haugan German officer
- Gro Solemdal Noerholm's cook
- Veslemøy Haslund Woman
- Michael Christensen Farm hand
- Trond Høvik Journalist
- Frank Rudi Prisoner
- Svein Gundersen Chauffeur
- Peter Cyrus German meeting leader 2
- Nina Englund Nurse 2
- Karen Høie Deadmistress
- Lisette Berg Kilden Girl
- Greta Espenes Guard
- Rasmus Lange Film projecter
- Paal Petter Brantzaeg Doctor's assistant
- Turid Mevold Waitress
Wyróżniona recenzja:
Knut Hamsun - przypadkowy nazista
Troell to szwedzki "dokumentalista" kręcący filmy będące dokładną ilustracją rzeczywistości. Interesuje się ważnymi wydarzeniami w historii Skandynawii (jak szewdzka emigracja sportretowana w filmach "Emigranci" i "Osadnicy") oraz ciekawymi postaciami ze starszej i nowszej historii. "Hamsun" to film z tej drugiej kategorii. Opowiada o największym norweskim pisarzu, nobliście, który w latach trzydziestych ubiegłego wieku skręcił niebezpiecznie w kierunku nazizmu. Troell jest ...
Udana filmowa biografia, głównie dzięki fenomenalnej wprost roli von Sydowa. Sporą zasługę miał w tym również reżyser, który dwuipółgodzinnym seansem nie zanudził widzów, lecz przedstawił w sposób pełny życie tego kontrowersyjnego pisarza po 1935 roku, kiedy to "poparł nazizm". Warto.
Kilka miesięcy temu niemalże jednocześnie przeczytałam „Na zarośniętych ścieżkach” Hamsuna i scenariusz Pera Olova Enquista do filmu „Hamsun", no i obejrzałam sam film. Wszystko razem zrobiło na mnie olbrzymie wrażenie. To był wstrząs psychiczny, zrewidowałam swoje poglądy na wiele spraw. Polecam w takim właśnie, potrójnym zestawie - scenariusz, film i książka wzajemnie się uzupełniają tworząc niesamowitą, z niczym nie dającą się porównać jakość.