Według samego Zanussiego Drogi pośród nocy to studium konformizmu. Inspiracją do powstania tej telewizyjnej produkcji była autentyczna historia, która wydarzyła się w czasach II wojny światowej na terenie Generalnej Guberni. Opowieść, po której pozostał jedynie sygnet i nigdy nie przeczytany list, to portret wzajemnych relacji kobiety i mężczyzny, których wojna postawiła po dwóch stronach barykady. Dla Elżbiety, polskiej hrabiny jest oczywiste, że w takim układzie nie ma szans na miłość. Kapitan Friedrich von Odenthal, niemiecki oficer stacjonujący w majątku hrabiny, mimo wszystko liczy na to, że jego uczucie do hrabiny zostanie odwzajemnione - w końcu łączy ich umiłowanie kultury i sztuki, szlacheckie pochodzenie, wrażliwość.
W Drogach pośród nocy powraca częsty u Zanussiego motyw dualizmu natura - kultura. Wojna jest przejawem dzikiej, drzemiącej w człowieku natury, która tu akurat gra pierwsze skrzypce. Według Zanussiego erudycja i kulturalne obycie nie może usprawiedliwić udziału w zbrodni, nie może też uchronić ofiary od śmierci. Na drugim planie filmu - poruszająca postać bibliotekarza Amadeiego (Zbigniew Zapasiewicz), który szyderczo i desperacko pozuje na konformistę, grając z nazistami o życie. (ENH)
Mathieu Carrière
Friedrich
Maja Komorowska
Elzbieta
Zbigniew Zapasiewicz
Amadei
Cezary Morawski
Michal Aniol
Partyzant