Pod politurką

Data:
Ocena recenzenta: 9/10
Artykuł zawiera spoilery!

I
Główny bohater "Białej wstążki" to zło.
Haneke pokazuje w swoim filmie - trochę jak lekarz zakaźnik demonstrujący rozwój epidemii groźnego wirusa: na zimno i ze spokojem - jak zło się rozprzestrzenia i infekuje kolejne osoby. Stara się pokazać też, jak jeden zły czyn prowokuje kolejny.
Jak ta diabelska lawina nabiera rozpędu i mocy.

II
Zło w filmie Hanekego niejedno ma oblicze. Oczywiście spotykamy tu dość pospolite jego twarze - pożądliwość, bezduszność, egoizm, pogardę dla człowieka, chciwość.
Najbardziej jednak odrażające jest to ukryte pod politurką dobra: bogobojny pastor nie ma najmniejszych oporów, by wobec dzieci stosować sadystyczne, upokarzające, urągające człowieczeństwu kary.
A dzieci - główni sprawcy nieszczęść w wiosce? One też przecież działają trochę jak Siła Wyższa - karzą tych, którzy ich zdaniem na karę zasługują.

III
Tytułowa biała wstążka to symbol tej filozofii. "Zakażoną" złem osobę ma chronić przed pokusami, strzec od złego. Zdejmuje się ją wtedy, kiedy zło nie ma już "dostępu" do człowieka. Kluczowe jest to, że o momencie "naznaczenia" wstążką i o chwili jej zdjęcia decyduje człowiek. Też obarczony ułomnościami.

IV
Ale reżyser w jakiś sposób stara się złe czyny może nie tyle usprawiedliwiać, co tłumaczyć i objaśniać. Przecież nic dziwnego, że dzieci posuwają się do okrucieństwa, skoro tylko tego doświadczają od swych rodzin. Skąd sadystyczne zapędy rodziców? Cóż, oni zapewne mieli nie lepsze dzieciństwo.

V
Co jeszcze pomaga Złu? Bezczynność. Kiedy nauczyciel odkrywa sekret dzieci - informuje o tym pastora. Jakie podejmują działania? Żadne. Tak manipulują faktami, że wina za wszystko co wydarzyło się w wiosce spada na nieobecnego doktora i położną. Prawdziwi winowajcy pozostają bezkarni.
Mogą działać dalej.
I działają.

Zwiastun:

Podoba mi się sformułowanie "jak lekarz zakaźnik". A film - genialny, moim zdaniem.

"Zakaźnik" - sam dość niedawno spotkałem się z tym określeniem.
Ja też dawno nie widziałem filmu, który by tak prowokował do namysłu.

Nie widziałam statystyk, ale wydaje mi się, że Biała wstążka jest jednym z najbardziej onotkowanych filmów na Filmasterze. To dobrze o niej świadczy.

Dodaj komentarz